نقد تکوینی

کتاب یک گردآوری از مقالات گلدمن است پیرامون روش «ساختگرایی تکوینی» در نقد جامعه‌شناختی ادبیات. مقالات به‌گونه‌ای انتخاب و دنبال هم چیده شده است که انسجام لازم را برای پیگیری از مباحث اولیه دربارۀ ساختار تا نمونۀ بررسی یک رمان به روش ساختگرای تکوینی را پی می‌گیرد.

مقالات رمان عبارتند از:
زندگینامۀ لوسین گلدمن
ساختگرایی چیست؟
ساختگرایی تکوینی
قوانین عمدۀ ساختار
اهمیت مفهوم آگاهی ممکن
ساختگرایی تکوینی و آفرینش ادبی
بیان و پیکره
وابستگی متقابل جامعه و پیکره‌های ادبی
عصیان ادبیات در تمدن‌های پیشرفته
والری: «آقای تست»

بخشی از کتاب:
ساختگرایی تکوینی، به طور فشرده، بررسی منش تاریخی – اجتماعی دلالت های عینی زندگی عاطفی و عقلانی فرد آفریننده است. گلدمن که مرید لوکاچ، فیلسوف، سیاستمدار و منتقد نامدار مجار است، به تکوین ساختار اثر توجه دارد. او هر اثر ادبی، یا فلسفی را، جزیی می داند مستقل از آفریننده که وابسته به یک گروه است، به تکوین ساختار اثر توجه دارد. او هر اثر ادبی یا فلسفی را، جزیی می داند مستقل از آفریننده که وابسته به یک گروه است، و این گروه خود نیز جزیی است از ساختار اجتماعی- اقتصادی- سیاسی دوره ای معین. پس هر اثر برجسته ادبی دربرگیرنده جهان بینی گروه است. چرا که جهان بینی فرآورده ای گروهی است. بنابراین، کارپرداز اصلی اثر گروهی است که این جهان بینی در اندرون آن تدارک یافته است، نه نویسنده که کارگزار است. بدین ترتیب برای بررسی یک اثر برجسته دو مرحله باید طی شود. نخست باید اثر رادر ساختار آن فهمید. این مرحله را فرآیند درک می نامند. در مرحله ی دوم، باید این ساختار را در ساختار اقتصادی-اجتماعی آن جای داد. این مرحله روند توضیح نام گرفته است...